Η αφετηρία της Ελληνικής Γεωλογικής Υπηρεσίας συμπίπτει με την αρχή της περιόδου του Μεσοπολέμου. Ωστόσο, διανύει όλο σχεδόν το διάστημα έως και λίγο πριν τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, σαν μια δημόσια υπηρεσία στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, με λίγο προσωπικό και περιορισμένες ελευθερίες.
Γράφει η Φωτεινή Χαλκιοπούλου*
Όπως αναφέρει ο γεωλόγος - γεωφυσικός Δ. Κισκύρας σε σχετική ανακοίνωσή του το 1978 στο 1ο Συνέδριο Ορυκτού Πλούτου «Δυστυχώς η Γεωλογική Υπηρεσία παρέμεινε μέχρι τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο υποτυπώδης, ποτέ δεν κατάφερε ν’ αποκτήσει πάνω από πέντε γεωλόγους, ενώ τα κονδύλια που είχε στη διάθεσή της ήταν 10-30 χιλιάδες τον χρόνο. Και αυτά ήσαν όχι μόνο για τον ορυκτό πλούτο, αλλά και για την έρευνα κατολισθήσεων, σεισμοπαθών περιοχών, ιαματικών πηγών κ.λπ.».
Ν. Λιάτσικας (1946) Γενικός Γεωτεκτονικός & Μεταλλευτικός Χάρτης της Ελλάδος (UNRRA).
Το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου δεν άφησε ανεπηρέαστη τη Γεωλογική Υπηρεσία, που είχε αρχίσει λίγο πριν δειλά - δειλά να επεκτείνει το πεδίο της, περιλαμβάνοντας και Γεωφυσικό Τμήμα, εκτός από το Γεωλογικό, ήδη από το 1939. Παρά ταύτα, την περίοδο της ανασυγκρότησης τροφοδότησε με επιστήμονες, ειδικούς περί τα γεωλογικά πράγματα, όπως οι Ν. Λιάτσικας, Γ. Αρώνης και Κ. Ζάχος, επιτροπές και υπηρεσίες που εργάζονταν για την παλινόρθωση της Χώρας. Η πρώτη συστηματική καταγραφή του ορυκτού πλούτου της Ελλάδας έγινε μεταπολεμικά από επιστήμονες της Γεωλογικής Υπηρεσίας. Αρχικά, το 1947 στο πλαίσιο της Ελληνικής Αποστολής του Οργανισμού Περιθάλψεως και Αποκαταστάσεως των Ηνωμένων Εθνών (UNRRA), δημιουργήθηκε η Επιτροπή Αξιοποιήσεως Πλουτοπαραγωγικών Πόρων Ελλάδος (ΕΑΠΠΕ) και εντός αυτής η Υποεπιτροπή Ορυκτού Πλούτου, αποτελούμενη από τους Ν. Λιάτσικα, Ι. Σολωμό, Σ. Κογεβίνα, Γ. Ανδρεάκο και Α. Αρνού. Τα αποτελέσματα της καταγραφής συγκεντρώθηκαν στο βιβλίο με τίτλο «Ο ορυκτός πλούτος της Ελλάδος», που εξέδωσε η UNRRA το 1947, προκειμένου και αυτοί οι πόροι να αξιοποιηθούν για την ανασυγκρότησή της χώρας.
Προς το τέλος της δεκαετίας του ’40 γίνεται πλέον αντιληπτή η επιτακτική ανάγκη να ληφθούν πρωτοβουλίες για αναδιοργάνωση όλων των σχετικών υπηρεσιών που διέθετε το Κράτος στους τομείς της γεωλογίας και της έρευνας για τους ορυκτούς πόρους και για ένταξή τους σε ένα φορέα, ώστε αυτοτελώς να μπορεί να επιτελέσει το σημαντικό για την οικονομία της Xώρας έργο πιο αποδοτικά.Έτσι οδηγηθήκαμε στη δημιουργία του ιστορικού ΙΓΕΥ το 1952.
*Η Φωτεινή Χαλκιοπούλου μαζί με άλλους επιστήμονες της Ε.Α.Γ.Μ.Ε., ανέλαβαν την έρευνα και τη σύνταξη των κειμένων του ιστορικού λευκώματος "100 Χρόνια Γεωλογική Υπηρεσία στην Ελλάδα".
** Φωτογραφία κορυφής: Εμπειρογνώμονες του σχεδίου ΜARSHAL.
Διαβάστε on line το ιστορικό λεύκωμα της Ε.Α.Γ.Μ.Ε. στο σύνδεσμο που ακολουθεί:
100 Χρόνια Γεωλογικής Υπηρεσίας στην Ελλάδα